Niniejszy poradnik powstał z myślą o wszystkich osobach zaangażowanych w proces tworzenia łazienek dla osób niepełnosprawnych. Wszelkie porady oraz wskazówki zawarte w tej publikacji adresujemy do projektantów oraz montażystów. Mamy nadzieję, że dzięki niemu zarówno planowanie, jak i wdrażanie nowatorskich rozwiązań w dziedzinie łazienek dla osób ograniczonych ruchowo stanie się o wiele prostsze i bardziej efektywne. Pragniemy, by łazienka bez barier stała się standardem w instytucjach użyteczności publicznej i wszędzie tam, gdzie osoby niepełnosprawne funkcjonują.
Poradnik stworzyliśmy w oparciu o obowiązujące obecnie regulacje prawne oraz najlepsze praktyki stosowane w tej dziedzinie. BSD, jako czołowy producent uchwytów i akcesoriów łazienkowych dostosowanych do osób niepełnosprawnych, pragnie w ten sposób wesprzeć projektantów i montażystów oraz dołożyć cegiełkę w procesie pokonywania barier architektonicznych w otaczającym nas środowisku.
Łazienka bez barier – ogólna charakterystyka
Łazienka to pomieszczenie, z którego każdy użytkownik, również osoba mająca problemy z poruszaniem, powinien korzystać w sposób nieskrępowany. Uwzględnia ona potrzeby wszystkich jej użytkowników. Planując pomieszczenie dostosowane do potrzeb osoby niepełnosprawnej lub starszej ważne jest prawidłowe wykonanie projektu, a także użycie odpowiednich elementów wyposażenia.
Projektowanie, budowa lub przebudowa pomieszczeń higieniczno-sanitarnych dla osób niepełnosprawnych powinno opierać się o przepisy Polskiego Prawa Budowlanego. Najważniejsze to rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych budynków i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75, poz. 690 z 2002 r. z późn. zm.), a także o prawo unijne i międzynarodowe.
Podstawowe zasady, którymi powinniśmy kierować się przy projektowaniu i urządzaniu łazienki dostępnej dla osób niepełnosprawnych. Są one wykorzystywane bez rozróżnienia, czy to budynek użyteczności publicznej, czy mieszkanie prywatne, to:
- zapewnienie przestrzeni manewrowej o wymiarach co najmniej 150×150 cm,
- stosowanie w pomieszczeniu łazienki, jak i na trasie dojazdu do niej drzwi bez progów,
- zainstalowanie odpowiednio przystosowanej, przynajmniej jednej miski ustępowej i umywalki, a także jednego natrysku, jeżeli ze względu na przeznaczenie przewiduje się w budynku takie urządzenia,
- zainstalowanie uchwytów ułatwiających korzystanie z urządzeń higieniczno-sanitarnych.
Warto pamiętać, iż w budynkach użyteczności publicznej na każdym piętrze przynajmniej jedno pomieszczenie powinno spełniać powyższe zasady. Jeżeli chodzi o projekty pomieszczeń prywatnych, to łazienka bez barier stanowi w tym kontekście koncepcję indywidualną. Wszystko uzależnione jest od stopnia niepełnosprawności użytkownika oraz zakresu ograniczenia ruchu, od zasięgu powierzchni manewrowej czy też od wymiarów wózka.
Liczby, a fakty
Podawane minimalne wymiary obrysu zewnętrznego łazienki to ok. 200 x 240 cm, jednak wartości te są bardzo uogólnione, gdyż w przypadku adaptacji użytkownik częstokroć jest bardzo ograniczony strukturą budynku. Dlatego, jeżeli nie dysponujemy odpowiednio dużą powierzchnią, należy ją wygospodarować, przykładowo łącząc łazienkę i wc. Niezmiennie podstawowym warunkiem dobrego projektu łazienki dla osoby niepełnosprawnej, oprócz zachowania ergonomii i funkcjonalności, jest uwzględnienie zasad bezpieczeństwa.
Obecne możliwości techniczne, szeroka gama specjalistycznego asortymentu oraz możliwe dofinansowanie na likwidację barier architektonicznych z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych pozwalają na projektowanie łazienek, które praktycznie w pełni uniezależniają osobę niepełnosprawną od pomocy osób trzecich.
